Thread overview
Göktürk Alfabesi(Damgaları) Artık Unicode(Evrensel Yiv)
Apr 26, 2010
Mengu
April 25, 2010

Bir Türkçe ile ilgili bir sitede gördüm ve sizede duyurmak istedim.

Haber şu biçimde sunulmuş(turkcesivarken.com):

Bir süre önce şu[1] başlıkta bildirdiğimiz gibi Göktürk damgaları evrensel yiv démeli unicode ölçünlerine yükseltildi. Bu ne añlama geliyor? Şuna; artık Lâtin damgalarını yazdığıñız gibi Türk damgalarını da özgürce yazabileceksiñiz. Aşağıda gördüğüñüz gibi GOOGLE’da arama bile yapabileceksiñiz.
http://turkcesivarken.com/wp-content/uploads/2010/04/google-gokturkce.jpg

Ancak bir sorunumuz var; bu evrensel yivin (unicode 5.2.0) soñ sürümü, yalnızca soñ sürüm yayınlayan yazılımlarda çalışıyor. Örñeğin Firefox, GIMP gibi… Bu yüzden bir öngörüş olarak 5 yıl içinde tüm yéryüzüne yayılır diye düşünüyorum.

Bilgisayarlarda görüntüleyebilmek için şu[2] başlantıya tıklayıp, yazıtürünü kuruñ. Kullanıp yazmak içinse, bu[3] bağlantıya tıklayıp Emir Yâsin Sarı‘nıñ anıkladığı belgeyi okuyuñ. Belgede 3 ayrı işletim dizgesi (Linux-Windows-Macintosh) için yordamlar añlatılmaktadır.

Ayrıca bu özelliği kullanarak açılmış iki de yérliğimiz bulunmaktadır. Örñek olması açısından inceleyebilirsiñiz. Biri benim kişisel günlüğüm; http://gokbeyuluc.wordpress.com öbürü de E. Y. Sarı’nıñ günlüğü; http://fankibiber.wordpress.com

dipçe:
[1] http://turkcesivarken.com/yazismalik/index.php?topic=1069.msg8129#new
[2] http://turkcesivarken.com/belgeler/orkun2.ttf (sağ tıkla farklı kaydet ‘i seç)
[3] http://turkcesivarken.com/belgeler/orkunsayisal.rar
[4] http://turkcesivarken.com/yazismalik/index.php?topic=2859.0 Sorularıñız için…


Bunun bizim için anlamı şu oluyor. Artık D programlama dilinde göktürk karakterlerini çıkışa yazdırabileceğiz.
Doğrusu bu bizden çok türkologları ilgilendiriyor. Ama bana yinede sevindirici geldi. İlerde bu göktürk tamgaları benim çok işime yarayacak. (Aklımdan kötü fikirler geçiyor. :-D Sadece şuanda göktürk tamgalarını dilimize uydurmam gerekecek :-) )

Birde Göktürkçe bir karakter yazdıran bir programcık paylaşayım:

import std.stdio;
import std.stdio;
void main()
{
	int a =68608;
	while(a <68681){
		writeln(cast(dchar)(a));
		++a;
	}
}

Çıktı için konsolun unicode 5.2'yi desteklemesi gerekiyor sanırım :-) Eh linux'un en iyi yanıda böyle şeyleri hemencecik desteklemesi olması herhalde.

Ayrıca tür olarak sadece dchar destekliyor. wchar ve char desteklemiyor.

Bu arada göktürk alfabesinin unicode değerlerini şuradan bulabilirsiniz :http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Unicode/Old_Turkic

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]

April 25, 2010

Ne kadar güzel bir haber! :)

Anladığım kadarıyla küçük/büyük harf kavramı bulunmuyor.

Sıralaması nasıl acaba? Hemen trileri'ye ekleyelim! :D

Can, ben de tür dönüşümü olmayan bir şekilde yazdım:

import std.stdio;

void main()
{
   foreach (dchar a; '\U00010c00' .. '\U00010c49') {
       writeln(a);
   }
}

Alıntı:

>

Ayrıca tür olarak sadece dchar destekliyor. wchar ve char desteklemiyor.

Evet, değerleri 16 bitten daha fazla olduğu için 8 ve 16 bitlik türlere sığmıyor. Ama D'nin bütün Unicode kodlamaları ile kullanılabiliyor:

   string s = "\U00010c00";         // 4 bayt
   writeln(s.length);
   wstring w = "\U00010c00";        // 2 bayt
   writeln(w.length);
   dstring d = "\U00010c00";        // 1 bayt
   writeln(d.length);

Ali

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]

April 25, 2010

'YANLIŞ!'

Alıntı (acehreli):

>
>     string s = "\U00010c00";         // 4 bayt
>     writeln(s.length);
>     wstring w = "\U00010c00";        // 2 bayt
>     writeln(w.length);
>     dstring d = "\U00010c00";        // 1 bayt
>     writeln(d.length);
> ```


Ah! Yukarıda yazdığım bütün "bayt"lar yanlış... :/

Onların hepsinin "eleman" olarak düzeltilmesi gerek:


string s = "\U00010c00"; // 4 eleman
writeln(s.length);
wstring w = "\U00010c00"; // 2 eleman
writeln(w.length);
dstring d = "\U00010c00"; // 1 eleman
writeln(d.length);



Yani sonuçta her Unicode kodlamasında da 4 bayt yer tutuyorlar.

Ali

-- 
[ Bu gönderi, <http://ddili.org/forum>'dan dönüştürülmüştür. ]
April 26, 2010

abi iyi guzel de daha gunumuz turkcesine ait harfleri kullanamiyoruz dogru durust. gokturkce kullanabiliyor olmanin bir manasi yok ki. :)

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]

April 26, 2010

Alıntı:

>

Anladığım kadarıyla küçük/büyük harf kavramı bulunmuyor.

Benim bildiğim yok. Nede olsa o zamanlar daha kağıta yakın bir şey bulunamamış. Bir şeye yazı yazmak oldukça lüks olmalı.
Alıntı:

>

Sıralaması nasıl acaba? Hemen trileri'ye ekleyelim! :D

Özel bir sıralaması olduğunu ben sanmıyorum. Ama unicode eklerken türkologlar kendilerine göre bir sıra yapmışlardır. O sırayı takip etmek iyi olacaktır. Ama bizde o sıraya alternatif bir sıra yapabiliriz. Bu sıra latin alfabesine karşılılıklarını koyabiliriz.(Şuanki alfabemizin tam karşılığı yok gerçi.)
Alıntı:

>

iyi guzel de daha gunumuz turkcesine ait harfleri kullanamiyoruz dogru durust.

Bence artık yeterince iyi kullanıyoruz. Hatta c# büyültme yaparken i->İ oluyordu. Şuan Türkçe karakterleri desteklenmeyen pek bir şey yok. Örneğin Ali Beyin klavyeside Türçeyi desteklemiyor ama Emacs ile Türkçe karakterleri çıkartıyor. Yani artık isteyen herkes Türkçe karakterleri kullanabilir diye düşünüyorum.
Alıntı:

>

gokturkce kullanabiliyor olmanin bir manasi yok ki. :)

Evet bir programcı olarak yok. Ben sadece muhabbet olsun diye söyledim. Ama programcı olarakta şunu unutmayalım. Göktürk alfabesinde bence çok güzel karakterler var. O karakterler bence kullanılabilir.

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]

April 26, 2010

Evet oldukça araştırmışsınız.

Tabii bende sağdan sola doğru yazıldığını ve boşluk yerine : kullandığını biliyorum.

Boşluğu belki ayraç olarak var sayıp değiştirmeyebiliriz. Ama trilere yan bir modül olarak sağdan sola yazma özelliği eklenebilir. Ne de olsa Arapça da öyle yazılıyor. (Hatta Arapça, İbranice, Farsça ve Urduca.) Yani bu bir gereksinim olabilir. Ama hiç gerek yokta denebilir.

Ayrıca daha önce belirttiğiniz o yanlışı iyiki belirttiniz. Çünkü göktürk harfi için char olaran dizi oluştururken dchar olarak tek bir değişken tanımlanmasını kafam almamıştı. Tabi ayrıca wchar'a çevirirken wchar'da o değerde başka karakterlerin çıkması benim için ayrı bir heyecan oldu.

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]

April 26, 2010

Dil bilimciler için daha sevindirici olduğu doğru.

Evet, sıralama olarak mutlaka türkologların bir seçimi gelişmiştir. Harflerin Latin benzerleri ile yola çıkmak da akıllıca.

Sağdan sola yazıldığını bilmiyordum. Bu da artık sorun değil tabii ama program kodunda dizgi olarak yazılsa yine de soldan sağa olmak zorundadır herhalde. Derleyici dizginin ilk karakteri olarak her zaman için en sola yazılanı seçecektir. (Herhalde standardı bulunan programlama dillerinde ayrıştırmanın soldan sağa yapıldığının sözü geçiyordur.)

Başka ilginç bir nokta da, boşluk yerine : karakterini kullanıyor olması... Bir sürü araç program boşluğu ayraç varsayıyordur. Örneğin trileri'de öyle... Düzeltmek için alfabe tanımına bir de sözcük ayracının ne olduğunu da eklemek gerekir. Yapılması gerekmiyor tabii; yalnızca alışık olduklarımızdan farklı olduğunu farkettim... :)

Ali

--
[ Bu gönderi, http://ddili.org/forum'dan dönüştürülmüştür. ]